Już kilka razy wspominałam na blogu (między innymi tu i tu) jak ważna dla prawidłowego funkcjonowania spółki cywilnej jest dopasowana do potrzeb i oczekiwań wspólników umowa spółki.
W związku z tym, z myślą o przedsiębiorcach, którzy spróbują zmierzyć się ze stworzeniem umowy spółki samodzielnie, bez pomocy fachowca, przygotowałam wzór umowy spółki cywilnej wraz z omówieniem. Myślę, że zawarte tam wskazówki mogą okazać się pomocne.
Jeśli interesuje Cię ten temat zapraszam do zapoznania się z opracowaniem. Do pobrania na pasku po lewej stronie bloga.
Pod koniec zeszłego tygodnia, z kubkiem mojej ulubionej czarnej kawy z cynamonem w ręku, przeglądałam orzeczenia dotyczące sprawy jednego z moich klientów. Byłam zaskoczona gdy natknęłam się na niezwiązane z tematem, ale niepozbawione uroku, niecodzienne orzeczenie dotyczące psa w spółce cywilnej. Od razu po jego przeczytaniu postanowiłam, że podzielę się nim na łamach bloga!
Psy dzięki swojej naturze są nie tylko świetnymi kompanami ale również dobrymi pracownikami. Może się więc zdarzyć, że będziesz chciał zawrzeć taką biznesową przyjaźń 😉
Co wspólnego ma jednak nasz psi przyjaciel i spółka cywilna?
Przejdźmy do wspomnianego orzeczenia.
W jednym z mazurskich miast Pan Janusz i Pan Zbigniew prowadzili działalność w formie spółki cywilnej. Mienie ich zakładu ochraniało kilka psów gotowych alarmować gdy w okolicy działało się coś podejrzanego. W razie bezpośredniego ataku gotowych też atak odeprzeć. Panowie spali spokojnie, a psy… psy też wydawały się być zadowolone 😉
Pewnego dnia Pan Janusz i Pan Zbigniew odebrali skierowaną do spółki cywilnej decyzję w sprawie określenia wysokości zaległości w podatku od posiadania psów za rok poprzedni. Byli bardzo zaskoczeni bo uważali, że podatek się nie należy.
W związku z tym odwołali się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego podnosząc, że zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych obowiązek podatkowy w podatku od posiadania psów ciąży jedynie na osobach fizycznych posiadających psy.
W wyniku odwołania wspólników Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło zaskarżoną decyzję organu I instancji. Powód uchylenia decyzji był jednak innych niż ten wskazany przez wspólników. Samorządowe Kolegium uznało, że decyzja nie została skierowana do podmiotu na którym ciąży obowiązek podatkowy. Spółka cywilna nie dysponuje cechami umożliwiającymi nabycie we własnym imieniu praw takich jak własność czy inne prawa rzeczowe, których skutkiem jest posiadanie rzeczy.
Nad sprawą podatku od posiadania psów w spółce cywilnej musiał więc ponownie pochylić się organ I instancji.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy zapadła decyzja obciążająca podatkiem od posiadania psów wspólników spółki cywilnej Pana Janusza i Pana Zbigniewa. Wspólnicy ponownie odwołali się od wydanej decyzji. W złożonym odwołaniu podnieśli takie same argumenty jak za pierwszym razem.
Samorządowe Kolegium uznało jednak, że tym razem decyzja jest prawidłowa i utrzymało ją w mocy. Zdaniem Kolegium jeśli psy wchodzą w skład majątku wspólnego wspólników obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych będących wspólnikami spółki cywilnej.
Pan Janusz i Pan Zbigniew stwierdzili, że dalej będą bronić swojego stanowiska, nawet jeśli sprawa miałaby zakończyć się w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Tak właśnie się stało 😉
Było jednak warto. NSA przyznał rację skarżącym.
Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że organy samorządowe błędnie uznały, że skoro podmiotem opodatkowania podatkiem od posiadania psów nie może być spółka cywilna, która nie ma osobowości prawnej, to w takim razie opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wspólnicy spółki cywilnej. Spór w sprawie sprowadza się do tego, czy podatkiem od posiadania psów mogą być obciążeni wspólnicy spółki cywilnej w sytuacji, kiedy psy zostały zakupione przez spółkę i były w jej posiadaniu.
Majątek spółki jest majątkiem zupełnie odrębnym od majątku osobistego każdego ze wspólników i ma charakter wspólności łącznej. Konsekwencją niepodzielności majątku wspólnego jest jego nienaruszalność, co oznacza, że wspólnik nie może rozporządzać (zbywać) ani udziałem w tym majątku, ani udziałem w poszczególnych jego składnikach.
Z powyższego należy wyciągnąć wniosek, że w sytuacji kiedy pies stanowi majątek spółki cywilnej, wspólnik tej spółki pozbawiony jest nad nim takiego władztwa, które uzasadniałoby jego obowiązek podatkowy z art. 13 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Zdaniem Sądu ustawodawca dopuszcza więc sytuację w której pies nie jest przedmiotem opodatkowania mimo, że opiekuje się nim konkretna osoba fizyczna. Taka sytuacja może zaistnieć również wtedy kiedy pies jest własnością np. osoby prawnej.
Obecnie nie obowiązuje już art. 13 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ale wciąż Rada Gminy może wprowadzić podatek od posiadania psa. Post może więc okazać się przydatny 😉
To tyle na dziś.
Pamiętajcie żeby mimo biznesowego charakteru przyjaźni z psem pogłaskać go czasem od serca 😉
Numery NIP i REGON to podstawowe numery identyfikacyjne w obrocie. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą posługujesz się nimi na co dzień. Podobnie Twój przyszły wspólnik w spółce cywilnej.
Jak wygląda kwestia posługiwania się numerami identyfikacyjnymi w przypadku założenia spółki cywilnej? Czy wspólnicy działający jako spółka posługują się swoimi? A może spółka cywilna ma własny NIP i REGON?
Te pytania padają dość często, zarówno z ust klientów, jak i w wyszukiwarkach internetowych. W istocie jest to bardzo prosta kwestia. Rozwiejmy wątpliwości.
Spółka cywilna mimo, że nie posiada osobowości prawnej, ma swój własny numer NIP i REGON. NIP i REGON spółki cywilnej są numerami niezależnymi od numerów identyfikacyjnych poszczególnych wspólników.
NIP i REGON spółki cywilnej
Spółka cywilna jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, zgodnie z art. 2 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, jest podatnikiem. Jako podatnik podlega więc obowiązkowi ewidencyjnemu, a jej identyfikatorem podatkowym jest właśnie numer NIP.
Czy spółka cywilna jest podatnikiem podatku dochodowego i podatku VAT? Po odpowiedzi na te pytania odsyłam Cię do wpisów o podatku dochodowym w spółce oraz podatku VAT 🙂
Aby uzyskać numer NIP dla nowopowstałej spółki cywilnej wspólnicy muszą złożyć do urzędu skarbowego zgłoszenie identyfikacyjne NIP-2.
Jak już Ci wspomniałam spółka posiada również numer REGON. Zgodnie z treścią art. 42 ustawy o statystyce publicznej Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej obejmuje m.in. jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a taką jednostką jest spółka cywilna.
Numer REGON zostaje nadany na wniosek, który wspólnicy mają obowiązek złożyć do urzędu statystycznego w terminie 14 dni od dnia założenia spółki cywilnej.
Spółka cywilna posiada więc swoje własne, odrębne od numerów poszczególnych wspólników numery NIP i REGON, którymi posługuje się w obrocie. Jeśli więc wystawiacie jako spółka fakturę, w danych sprzedawcy wpiszecie numery identyfikacyjne nie poszczególnych wspólników, a spółki cywilnej. Tak samo zróbcie przy fakturach zakupowych.
Na zakończenie zima, o jakiej marzę siedząc za biurkiem 😉
Jak już wspomniałam w ostatnim wpisie, jeśli zdecydujesz się wnieść nieruchomość do spółki, zarówno umowa spółki, jak i umowa przeniesienia własności nieruchomości powinny zostać zawarte w formie aktu notarialnego.
Przez „powinny” należy jednak rozumieć „muszą”, a nie tylko „dobrze by było gdyby…”. Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości, a także umowa rozporządzająca obejmująca nieruchomość, muszą być sporządzone w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Jak się zapewne domyślasz, oznacza to, że umowa taka zawarta bez zachowania formy aktu notarialnego jest nieważna.
Wniesienie nieruchomości do spółki cywilnej przez jednego ze wspólników sprawi, że pozostali wspólnicy staną się współwłaścicielami tej nieruchomości. Wniesienie nieruchomości do spółki doprowadzi do zmiany własnościowej.
Gdyby jednak nieruchomość wnoszona do spółki była już własnością osób, które są albo będą wspólnikami spółki cywilnej? Czy w dalszym ciągu będzie istniał wymóg zachowania formy aktu notarialnego?
Odpowiedzi na to pytanie udzielił Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi kasacyjnej wspólników spółki cywilnej.
Wszystko zaczęło się od wniosku dwóch osób o wpis do czterech ksiąg wieczystych prawa własności na ich rzecz jako wspólników spółki cywilnej.
Sąd Rejonowy postanowieniem oddalił wniosek o wpis prawa własności a Sąd Okręgowy oddalił apelację od tego postanowienia. Przyczyną oddalenia apelacji, a wcześniej wniosku o wpis prawa własności, było niespełnienie formy aktu notarialnego odnośnie wniesienia na rzecz wspólników powstałej spółki nieruchomości pozostających uprzednio ich współwłasnością.
Wnioskodawcy nie zgodzili się z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego i zdecydowali się wywieść skargę kasacyjną. Wśród przytaczanych przez nich argumentów znalazł się m.in. argument, że krąg współwłaścicieli nieruchomości pokrywa się ze składem osobowym spółki cywilnej. Ich zdaniem nieruchomość przez cały czas pozostaje własnością tych samych osób i w tych samych częściach, co powoduje brak przeniesienia własności na inne osoby.
Sąd Najwyższy nie zgodził się z argumentacją wspólników spółki cywilnej i oddalił skargę kasacyjną.
Uznał, że w sprawie chodzi o zmianę natury własności przez przeniesienie własności nieruchomości należącej do wnioskodawców w częściach ułamkowych na współwłasność łączną, której istota jest zupełnie inna. Wniesienie więc nieruchomości na własność spółki cywilnej przez dotychczasowych współwłaścicieli, mimo że spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawa, stanowi przeniesienie własności. Od chwili wniesienia nieruchomość będzie bowiem podlegała regułom prawnym funkcjonowania spółki cywilnej, a nie współwłasności w częściach ułamkowych.
No dobrze, a w skrócie?
Zapamiętaj, że zastosowanie formy aktu notarialnego dotyczy każdej sytuacji wniesienia nieruchomości do majątku wspólników spółki cywilnej drogą czynności prawnej, a więc również takiej, gdy dotychczasowymi współwłaścicielami tej nieruchomości w częściach ułamkowych były te same osoby, które stały się następnie wspólnikami w spółce.
Dobrym uzupełnieniem opisanej przeze mnie tematyki są wpisy:
Zapraszam Cię do ich lektury, która da Ci pełniejszy obraz opisywanych przeze mnie kwestii.
Dzisiejszy wpis jest moim ostatnim wpisem w tym roku.
Z tego powodu już dziś życzę Ci aby 2018 rok był rokiem spełnionych marzeń i zrealizowanych planów, ale także rokiem pełnym nowych, inspirujących wyzwań.
2017 to był wspaniały rok! Dziękuję, że byłeś tu ze mną. Do zobaczenia!
Przy zakładaniu spółki cywilnej będziecie się zastanawiać nad odpowiednim miejscem do prowadzenia przez Was działalności. Jeśli jedno z Was – być może właśnie Ty – ma wolną nieruchomość, może pojawić się myśl o jej wykorzystaniu dla potrzeb spółki.
Taką nieruchomością może być zarówno mieszkanie, które kupiłeś w celach inwestycyjnych, jak i dom jednorodzinny odziedziczony po zmarłym krewnym.
Jeśli poważnie myślisz o wniesieniu nieruchomości jako wkładu do spółki, zarówno przy jej zakładaniu, jak i w trakcie jej funkcjonowania, ten wpis jest dla Ciebie.
Najważniejszą rzeczą, o której musisz wiedzieć jest to,że w wyniku wniesienia do spółki własności nieruchomości, pozostali wspólnicy staną się jej współwłaścicielami. A to oznacza, że stracisz samodzielną własność nieruchomości i możliwość samodzielnego decydowania o jej losach. Nieruchomość stanie się składnikiem majątku wspólników spółki, a majątek ten rządzi się pewnymi prawami, o których możesz przeczytać w jednym z poprzednich wpisów. Zachęcam Cię do jego lektury.
Dodatkowo, warto abyś wiedział, że jeśli nieruchomość objęta jest wspólnością majątkową małżeńską, będzie to miało poważne konsekwencje majątkowe między małżonkami. W rezultacie wniesienia nieruchomości do spółki, małżonek, który sam nie przystępuje do spółki, wyzbywa się jej własności.
Jeśli zdecydujesz się wnieść nieruchomość do spółki, zarówno umowa spółki, jak i umowa przeniesienia własności nieruchomości powinny zostać zawarte w formie aktu notarialnego.
Jeśli więc umowa spółki, na mocy której nastąpić ma wniesienie nieruchomości jako wkładu, nie zostanie zawarta w tej formie, konieczne będzie zawarcie odrębnej umowy z zachowaniem formy aktu notarialnego. Podobnie, gdy nieruchomość wnoszona jest do spółki w czasie jej trwania konieczne jest sporządzenie aneksu do umowy spółki w formie aktu notarialnego albo odrębnej umowy o wniesienie nieruchomości do spółki.
Nieruchomość wchodząca w skład majątku spółki cywilnej powinna zostać ujawniona w księdze wieczystej w sposób wskazujący na jej przynależność do tego majątku. Wpis do księgi wieczystej nie jest jednak warunkiem przejścia prawa własności.
Z uwagi na to, że spółka nie jest podmiotem prawa, w treści księgi wieczystej jako współwłaściciele ujawniani są wspólnicy spółki cywilnej. Aby uwidocznić, że nieruchomość przynależy do majątku spółki w polu dotyczącym rodzaju współwłasności podaje się zwykle określenie „wspólność łączna wspólników spółki cywilnej”.
W następnym wpisie dotyczącym nieruchomości w spółce cywilnej poruszę kwestię wniesienia do spółki nieruchomości stanowiącej współwłasność przyszłych wspólników spółki.
Na co dzień zajmuję się głównie zagadnieniami związanymi z prawem cywilnym i gospodarczym. Doradzam przedsiębiorcom, a także reprezentuję ich w postępowaniach sądowych i egzekucyjnych. Prowadzę praktykę zawodową w Poznaniu i w Turku. [Więcej]
Już kilka razy wspominałam na blogu (między innymi tu i tu) jak ważna dla prawidłowego funkcjonowania spółki cywilnej jest dopasowana do potrzeb i oczekiwań wspólników umowa spółki.
Przy zakładaniu spółki cywilnej będziecie się zastanawiać nad odpowiednim miejscem do prowadzenia przez Was działalności. Jeśli jedno z Was – być może właśnie Ty – ma wolną nieruchomość, może pojawić się myśl o jej wykorzystaniu dla potrzeb spółki.
