Spółka cywilna w sądzie – kto jest powodem?

Anna Kaliszewska25 października 2017Komentarze (1)

Często zdarza się, że bezproblemowa współpraca z kontrahentem kończy się gdy przychodzi czas zapłaty. Telefony, maile, a w końcu wezwania nie przynoszą rezultatu. Mimo, że jesteście ugodowi i gotowi na pewne ustępstwa, dla zachowania dobrych relacji na przyszłość, nie macie wyjścia. Decydujecie się iść do sądu.

Jak to zrobić żeby już na starcie nie podwinęła Wam się noga?

Posłuchaj poniższej historii.

Spółka cywilna w sądzie

Historia ta zaczyna się tak jak większość historii w biznesie – od zawarcia umowy. Pani Katarzyna wraz ze wspólnikami – Mają i Rafałem – prowadziła działalność w formie spółki cywilnej. Po zawarciu umowy wspólnicy wykonali usługę i wystawili fakturę.

Kontrahent bardzo ich chwalił za wykonaną pracę… ale, mimo obietnic, wciąż nie płacił. Początkowo wspólnicy nie zamierzali go pozywać. Liczyli na polecenia i dalszą współpracę w przyszłości. Jednak wraz z upływem czasu stracili nadzieję, nie tylko na nowe zlecenia, ale i na zapłatę. Nie było wyjścia, pozostała jedynie droga sądowa.

Wspólnicy uzgodnili, że w imieniu spółki do sądu wystąpi Pani Katarzyna bo to głównie ona zajmowała się w firmie kwestiami „papierkowymi” i najlepiej znała wszystkie szczegóły. Reszta wspólników miała się zająć rozwojem firmy i nie angażować w proces. Pani Katarzyna napisała pozew domagając się zapłaty na swoją rzecz i złożyła go w sądzie.

Po kilku miesiącach Sąd wyznaczył rozprawę. Na rozprawie Pani Katarzyna szczegółowo opisała okoliczności dotyczące wykonania usługi oraz braku zapłaty po stronie pozwanego. Wszystko wydawało się być w porządku.

Jednak Sąd po naradzie… oddalił powództwo.

Pani Katarzyna była bardzo zaskoczona. Co się stało?

Spółka cywilna – kto jest powodem?

Otóż, Pani Katarzyna wystąpiła do sądu domagając się zasądzenia na swoją rzecz wierzytelności wchodzącej w skład majątku objętego wspólnością majątkową wspólników spółki cywilnej. Majątek objęty taką wspólnością przysługuje niepodzielnie wszystkim wspólnikom, a to oznacza, że wspólnik nie jest legitymowany do samodzielnego dochodzenia wierzytelności wchodzącej w jego skład. W takiej sprawie występuje łączna legitymacja czynna wspólników spółki, która wymaga łącznego udziału wspólników w sprawie po stronie powodów.

Oznacza to, że Pani Katarzyna nie mogła samodzielnie domagać się zapłaty od kontrahenta. W pozwie po stronie powodów powinni zostać wskazani wszyscy wspólnicy spółki cywilnej.

Czy dało się jakoś uratować tę sytuację gdy sprawa była już w sądzie?

Zgodnie z przepisami, jeśli Sąd stwierdzi, że po stronie powodów nie występują wszystkie osoby, których łączny udział w sprawie jest konieczny, wezwie stronę powodową aby w wyznaczonym terminie wskazała osoby niebiorące udziału w sprawie, a następnie zawiadomi je o postępowaniu. Osoby te mogą przystąpić do sprawy w charakterze powodów.

Sprawa Pani Katarzyny, z uwagi na wysokość dochodzonej przez nią kwoty, rozpoznawana była jednak w postępowaniu uproszczonym. W takim postępowaniu, z uwagi na dążenie do przyspieszenia postępowania, wyłączone jest stosowanie przepisów dotyczących zmian po stronie powodowej lub pozwanej. Sąd więc, mimo że z pewnością zauważył, że po stronie powodów nie występują wszystkie osoby, których łączny udział w sprawie jest konieczny, nie mógł skierować do Pani Katarzyny takiego wezwania.

Wspólnicy stracili nerwy i czas, który jest kluczowy przy dochodzeniu wierzytelności. Brak wiedzy na temat legitymacji czynnej i biernej może znacznie opóźnić albo, gdy kontrahent zacznie wyzbywać się majątku, uniemożliwić uzyskanie należnej Wam zapłaty.

Jak widzisz już samo określenie stron procesu nie jest takie proste i oczywiste. Jeśli więc kierujesz sprawę do sądu upewnij się czy nie popełnisz błędu przy określaniu stron postępowania, żądania pozwu, powoływaniu dowodów i  w wielu innych kwestiach.

Jeśli potrzebujesz pomocy adwokata, zapraszam do kontaktu.

Wrzesień w Tatrach – uroki jesieni :)

Anna Kaliszewska11 października 2017Komentarze (0)

Jak możesz przeczytać na stronie internetowej kancelarii, która niedawno zyskała nowy, bardziej nowoczesny wygląd, bardzo lubię górskie wędrówki.

Wrzesień był miesiącem, w którym dwukrotnie miałam okazję wybrać się na kilka dni w Tatry. Wyjazdy te pozwoliły mi na chwilę oderwać się od codzienności i zyskać nowy zapał do pracy 🙂 

Jesień w Tatrach potrafi zaskoczyć. W tym roku dość wcześnie w wyższych partiach pojawił się śnieg. Ośnieżone szczyty oraz tatrzańskie lasy, mieniące się wszystkimi kolorami od rudego po czerwony i złoty, zachwycały.

Na szlakach pojawiało się już zdecydowanie mniej turystów, co pozwoliło mi w pełni cieszyć się majestatem gór. Spotkałam za to kilka sprytnych sójek, które chciały wykorzystać turystów do zrobienia zimowych zapasów oraz małego lisa, który nic sobie z mojej obecności nie robił.

Mimo ogromnych chęci nie udało mi się wyjść w wyższe partie, trudno dostępny był już Zawrat (2 159 m n.p.m.). Z uwagi na pogarszającą się pogodę zdecydowałam się zawrócić ze szlaku. Szlak wyglądał tak:

Kocham góry miłością absolutną więc wrzesień zaliczam do niezwykle udanych. Polecam Wam odpoczynek w górach!

A tymczasem czas wrócić do pracy. Wkrótce na blogu nowe, wartościowe treści dotyczące spółki cywilnej. Jeśli chcesz być na bieżąco zapraszam Cię do subskrypcji bloga.

Prezes spółki cywilnej – brzmi dumnie… czyli o reprezentacji spółki cywilnej

Anna Kaliszewska23 sierpnia 20172 komentarze

Prezes spółki cywilnej

Wczoraj, przeglądając akta w czytelni jednego z poznańskich sądów, trafiłam na dokument z pieczątką widoczną na załączonym zdjęciu. Można więc powiedzieć, że nie musiałam szukać tematu do kolejnego wpisu. Temat znalazł mnie.

W ostatnim wpisie wspominałam Ci, że przy oznaczaniu formy prawnej spółki cywilnej wspólnicy niejako posiłkują się zasadami ustanowionymi dla spółek prawa handlowego.

Przykład ze zdjęcia pokazuje, że niekiedy też, zupełnie błędnie, inspirują się charakterystycznymi dla spółek kapitałowych rozwiązaniami prawnymi. Tak z całą pewnością zrobił wspólnik tej spółki określając siebie mianem jej prezesa. 

W spółkach kapitałowych mamy do czynienia z zarządem, który prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. W jego skład wchodzi jeden albo większa liczba członków. Jedynego członka zarządu albo członka zarządu kilkuosobowego, któremu przypisano szczególną funkcję przewodzenia zarządowi, zwyczajowo nazywa się prezesem.

Jak widzisz, bycie prezesem, jest nierozerwalnie związane z istnieniem w spółce organu jakim jest zarząd. Spółki kapitałowe, jako osoby prawne, działają przez organy i powołanie zarządu jest w ich przypadku obowiązkowe.

Zupełnie inaczej jest w spółce cywilnej, która nie jest osobą prawną i nie działa przez swoje organy. W przypadku spółki cywilnej zarówno prowadzenie spraw, jak i reprezentacja wchodzą w zakres obowiązków wspólników. To wspólnicy reprezentują spółkę i prowadzą jej sprawy.

Czynności w ramach prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania są powiązane, jednak dotyczą różnych sfer działalności. Prowadzenie spraw spółki to podejmowanie czynności wewnątrzspółkowych, natomiast reprezentacja obejmuje czynności z osobami trzecimi.

Regulacja prowadzenia spraw spółki i reprezentacji została uregulowana w przepisach kodeksu cywilnego. W modelu ustawowym przewidziano zasadę, w myśl której wspólnikom przyznano prawo do reprezentacji spółki w takim samym zakresie, w jakim mają oni prawo do prowadzenia spraw spółki.

Regulacja ta jednak nie ma charakteru bezwzględnego. W umowie spółki wspólnicy mogą dowolnie regulować zasady obowiązujące wspólników w tej materii. Mogą więc przewidzieć odmienne reguły dla prowadzenia spraw spółki i dla reprezentacji.

Pieczątka „Prezes spółki cywilnej” choć pozornie atrakcyjna świadczy więc jedynie o znikomej wiedzy wspólnika na temat reguł rządzących prowadzeniem działalności w formie spółki cywilnej.

Spółka cywilna – skrót s.c.

Anna Kaliszewska09 sierpnia 2017Komentarze (0)

Zagadnienie używania dodatku „spółka cywilna”, a także skrótu s.c. dla oznaczenia działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej nie ma dużego przełożenia na praktykę.

Mimo to, od czasu do czasu, można spotkać się z wątpliwościami wspólników w tym zakresie.

Sprawa oznaczenia formy prawnej spółek prawa handlowego, a więc spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjnej, w odróżnieniu od spółki cywilnej, wydaje się prosta.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami firma spółek prawa handlowego powinna zawierać oznaczenie określające ich formę prawną – „spółka jawna”, „spółka komandytowa” itd. Oznaczenie jest obowiązkowe, a jego treść ściśle określona. Wspólnicy nie mogą oznaczenia formy prawnej zmodyfikować ani wyrazić w języku obcym.

Przepisy określają też możliwe do używania w obrocie skróty np. „sp.j.” dla spółki jawnej czy „sp. z o.o.” dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Uważa się, że skrótem można się posługiwać m.in. w umowach, pismach handlowych, ofertach, pismach do organów administracji i pismach procesowych.

Co do dwóch ostatnich nie ma jednak pełnej zgodności. Sama spotkałam się z przypadkiem wezwania powoda do uzupełnienia braków formalnych poprzez wskazanie pełnej formy prawnej pozwanego oznaczonego w pozwie skrótem „sp. z o.o.”.

Jeśli chodzi o spółkę cywilną brak przepisu stanowiącego o obowiązku używania dodatku „spółka cywilna”. Nie istnieje również przepis, który wskazywałby dopuszczalny skrót.

Przyjmuje się, że określenia „spółka cywilna” powinno się jednak używać w celu sygnalizacji, że dana działalność gospodarcza prowadzona jest w formie spółki cywilnej. Można również stosować skrót s.c., który jest powszechnie stosowany przez wspólników spółek cywilnych.

A dlaczego skrót s.c.?

W praktyce spotyka się go najczęściej. Według Słownika skrótów i skrótowców J. Podrackiego taka pisownia jest prawidłowa. Niekiedy można również spotkać zapis SC – prawidłowy według Wielkiego Słownika Ortograficznego PWN.

Przy oznaczaniu formy prawnej wspólnicy spółki cywilnej posiłkują się więc w pewnym sensie zasadami ustanowionymi dla spółek prawa handlowego.

Należy pamiętać, że spółki prawa handlowego, w odróżnieniu od spółki cywilnej, stanowią osobny byt prawny. Spółki prawa handlowego są przedsiębiorcami i działają pod firmą, a spółka cywilna nie. Przedsiębiorcami działającymi pod firmą są w tym przypadku wspólnicy.

Niesie to za sobą szereg konsekwencji w zakresie oznaczenia spółki cywilnej. Ale o tym w osobnym wpisie 🙂

Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnej

Anna Kaliszewska07 sierpnia 2017Komentarze (0)

odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnejNieograniczona odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnej wynika z bardzo krótkiego przepisu, który brzmi:

 „Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie”

Przepis niepozorny, jednak z Twojego punktu widzenia wyjątkowo istotny, bo mający wpływ na finansowe bezpieczeństwo.

Odkodujmy jego znaczenie.

Zacznijmy od tego, że za zobowiązania spółki odpowiedzialności nie ponosi sama spółka, bo nie jest podmiotem prawa. Jeśli nie mówi Ci to wiele, zajrzyj do wpisu – Spółka cywilna – co to takiego?. Zawarłam tam definicję spółki cywilnej i przybliżyłam nieco jej specyfikę.

Dłużnikami z tytułu wszystkich zdarzeń prawnych z udziałem spółki cywilnej są wyłącznie jej wspólnicy. Ich odpowiedzialność ma charakter osobisty, nieograniczony i solidarny.

Twoja odpowiedzialność jako wspólnika nie jest ograniczona do określonej kwoty ani masy majątkowej. Odpowiadasz za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Wierzyciel może od razu sięgnąć do Twojego majątku osobistego (prywatnego), nawet jeśli mógłby zaspokoić się z majątku wspólnego wspólników. Dzieje się tak dlatego, że w przypadku spółki cywilnej nie mamy do czynienia z subsydiarnością czyli zasadą, wedle której w pierwszym rzędzie wierzyciel musi próbować zaspokoić się z majątku spółki, a dopiero gdy mu się to nie uda, może sięgnąć do majątków prywatnych wspólników.

Wspólnicy są też odpowiedzialni solidarnie. Co to znaczy? To, że każdy ze współdłużników odpowiada za całość długu, a wierzyciel może dochodzić całości lub części długu od wszystkich dłużników łącznie, od jednego z nich albo od każdego z osobna.

Wierzyciel może więc wybrać czy zaspokoić się z majątku wspólnego wspólników, czy z ich majątków prywatnych. W tym drugim przypadku może wybrać od kogo żądać spłaty długu. Taką decyzję podejmuje najczęściej sugerując się stanem majątkowym wspólników i prognozując, od którego najłatwiej będzie mu odzyskać dług. Dopóki dług nie zostanie w całości spłacony, jesteś za niego odpowiedzialny nawet jeśli spłaciłeś przypadającą na Ciebie część. Zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek ze wspólników zwalnia z długu pozostałych.

Jeśli spłacisz dług spółki przysługuje Ci roszczenie regresowe do pozostałych wspólników. Możesz żądać od nich zwrotu spłaconej należności.

Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki cywilnej uregulowana została przepisem o charakterze bezwzględnie obowiązującym. Nie możecie zmienić zasad ani zakresu odpowiedzialności za zobowiązania w relacji do osób trzecich.

Takie ukształtowanie zasad odpowiedzialności może stanowić, w niektórych branżach, ryzyko zbyt duże. Zastanów się jak jest w Twoim przypadku.

← Previous Entries

Next Entries →